Ga naar de inhoud

Solidariteit - Amsterdam 2024

Verslag: Workshop praktisch nut archiveren

Aankondiging

In het verleden ontstonden er in de actiebeweging groepen die zich leken te richten op het archiveren van informatie. Zij droegen en dragen namen als AMOK (Anti Militaristisch Onderzoeks Kollektief), LAKA, (Landelijk Anti Kernenergie Archief), Buro Jansen & Janssen (Onderzoek naar politie en inlichtingendiensten) en andere meer of minder illustere namen. Er was zelfs een waar archievenoverleg en er werd een soort bibliotheek programma onder DOS ontwikkeld. Met de komst van het internet lijken deze ‘papieren groepen’ (zij stonden bekend om hun knipselarchieven van kranten en tijdschriften) steeds minder van belang. Per slot van rekening lijkt alles te vinden op het ‘World Wide Web’ of het ‘internet’. Is dat echter zo, is het internet de houder van Big Data, of hebben die verstofde groepen een waarde die minder zichtbaar is dan de smartphone en de ipad doen geloven? Bij informatie en actievoeren wordt gezocht naar de waarde van informatie, onderzoek, analyse en de verbinding tussen verleden, heden en toekomst.

Verslag

Actiegroepen hebben over de jaren heen een eigen archief opgebouwd bestaande uit enerzijds materiaal over de eigen organisatie (notulen van vergaderingen, eigen brochures etc) en anderzijds documentatie vanuit andere bronnen over het onderwerp van hun actiegroep (achtergrondmateriaal).

Een groot deel van dit archiefmateriaal (met name het deel van vóór 1995) is alleen in papieren vorm bewaard. Dit heeft een aantal grote bezwaren. Het papieren archief neemt veel ruimte in en het is niet goed toegankelijk voor geïnteresseerden. Daarnaast dreigt het papieren archief verloren te gaan; veel materiaal ligt niet onder meest gunstige omstandigheden opgeslagen zodat de kans bestaat dat het met de tijd onbruikbaar wordt. Het papier vergaat, de inkt verbleekt etc.

Het documentatiegedeelte van het archief blijkt belangrijke informatie te bevatten over onderwerpen die opnieuw actueel worden. Deze documentatie kan – mits toegankelijk voor een groter publiek – nog steeds gebruikt worden.

Daarnaast is het materiaal over de eigen organisatie. Dit materiaal heeft de interesse van instituten als het IISG, maar is voor de actie op dit moment minder interessant.

Daar ligt ook direct het probleem van de actiegroepen. Het materiaal dat nu nog steeds relevant is voor de actie, is veelal minder interessant voor bestaande archieven  omdat het materiaal bestaat uit andere bronnen dan de eigen organisatie.  Indien het nuttig wordt gevonden dit materiaal toch te bewaren dan zal de organisatie dit zelf moeten organiseren.

Het documentatiearchief van de actiegroepen bestaat voor een groot deel uit documenten van anderen die meestal ook elders te vinden zijn. Het bestaat uit krantenartikelen, wetenschappelijk onderzoek van derden, documenten van instanties.

Zelfs als de informatie al op internet verkrijgbaar is via andere kanalen wordt het nut van een goede opslag van het documentatiearchief bepleit. Documentatiemateriaal dat verspreid staat op internet is gebundeld aanwezig bij de actiegroep. Wanneer een bepaald onderwerp terug komt in de actualiteit hoeft niet opnieuw alles bij elkaar gezocht te worden. Het is niet zeker of alle verzamelde documentatie door de bron is gearchiveerd/op internet is geplaatst.

Doordat veel actiegroepen hun archieven niet toegankelijk op internet hebben staan putten de media er niet uit. Er ontstaat een eenzijdig beeld van het actieverleden van Nederland. De archieven van de actiegroepen zouden dit eenzijdige beeld van de geschiedenis kunnen bijsturen.

Conclusie:

  • De archieven van actiegroepen hebben een belangrijke meerwaarde in de actuele strijd.
  • De archieven moeten worden ontsloten en gedigitaliseerd.
  • Dit zal voornamelijk door de actiegroepen zelf moeten worden opgepakt.

Plan van aanpak

  • Het papieren archief moet worden ontsloten voor zover dat nog niet is gebeurd.
  • De wens is één website de maken voor actiegroepen waarin het gedigitaliseerde materiaal kan worden geraadpleegd. Eén website waarin links naar de verschillende actiegroepen met daaronder het gedigitaliseerde materiaal.
  • Belangrijk is dat er hulp nodig is om het materiaal in te scannen en vervolgens het gescande materiaal te controleren op privacygevoelige informatie en op storende scanfouten.
  • Het idee is om te beginnen met het scannen van de eigen publicaties.

Tot slot wordt een oproep gedaan om de papieren archieven van actiegroepen op één plek ergens in Nederland toegankelijk te maken. Daartoe is een ruimte nodig die groot genoeg is om een dergelijk archief mogelijk te maken.
Wie kan/wil helpen bij het digitaliseren van archiefmateriaal van actiegroepen.

Of wie een plek weet waar archiefmateriaal van actiegroepen kan worden bewaard: info@laka.org