Ga naar de inhoud

Defeating Dystopia? - Utrecht 2020

Verslag: Lessen van Rojava

Verslag van Lessons from Rojava

Vrouwelijke internationalisten geven een verslag van hun reizen en studie over de structuur van de basisdemocratie in Rojava in 2019. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat het kanton Afrin is veroverd door Islamisten en Turken en Manbij is bezet door Russische milities.

“We moeten de hele maatschappij verdedigen, daarom geven we deze lessen”

De revolutie in Rojava werd in 2012 een feit toen de georganiseerde bevolking van Rojava en de guellamilities YPG/YPJ zo sterk waren georganiseerd dat zij de facto het bestuur van de Syrische regering konden vervangen. De YPG/YPJ had de militaire macht. Voorlopig zagen de Koerdische strijders het als een toepassing – althans in Syrië – van het Verdrag van Sèvres van 1920, dat aan de Koerdische bevolking autonomie toekende. Later zou die opvatting veranderen, toen na de verovering van de Arabische gebieden tussen Kobanè en Jazeera ook niet Koerdische steden in de basisdemocratie werden betrokken en ook Raqqa van de IS werd bevrijd. Vanaf 2016 was er sprake van de Noord-Syrische Federatie en van de Syrian Democratic Forces SDF.

Het staatssysteem van de Syrische natiestaten werd opgeheven en vervangen door een in de praktijk toegepaste basisdemocratie, waarin alle structuren zijn gebaseerd op zelforganisatie. De TEV-DEM. Elke stad of region is georganiseerd in communes die de basis vormen voor beleidsbepaling. De uitvoering daarvan gebeurt door in de communes gekozen commissies met elk een afzonderlijke beleidstaak en uitvoeringsopdracht. Zo verrichten commissies het agrarische werk en kan het gebeuren dat er binnen dat systeem ook fietsen worden gemaakt. Andere commissies verlenen onderlinge bijstand, bepalen de inrichting van buurten, etc. Alle communes de vrijheid om een eigen beleid te voeren en een eigen sociaal beleid te bepalen. zonder dat daaraan door parlementen of regeringen paal en perk aan wordt gesteld.

Belangrijk zijn gescheiden commissies van vrouwen die zich gezamenlijk organiseren met name onder vrouwen die zich sterk maken tegen de cultuurverandering. Uit de vrouwencomités zijn de enige voor Rojava algemeen geldende regels voortgekomen, zoals een verbod tot uithuwelijking, toelating van abortus, gelijkberechtiging en handelingsbekwaamheid, gedragsregels voor genders etc..

Rojava/de Noord Syrische Federatie kent dus verschillende lagen van “regering” die van onderaf worden aangestuurd. Communes en Buurten sturen delegaties naar raden, die weer kunnen samenkomen in een nationale raad, dat vooral resoluties aanneemt ter wille van externe vertegenwoordiging. De woordvoerders aan de top zijn gelijk verdeeld over mannen en vrouwen, waarbij na 2016 ook wordt gelet op etnische verschillen. Dat geldt ook voor de militaire leiding van de YPG/YPJ of SDF .Maar doordat men het beleid feitelijk vanuit de basis bepaad schuilt er in iedere commune de mogelijkheid tot democratische doorvoering van een permanente revolutie.

Dit is het ideale beeld, maar hoe gaat het in de praktijk? Sommige zaken functioneren, andere niet. Er moet voortdurend geëvalueerd worden en soms opnieuw besproken. Er bestaan mentaliteitsverschillen. In elke vergadering moet dan een balans worden bereikt. Er is meer noodzaak tot werk maar door de samenwerking zijn we er gelukkig onder. De mensen in het ysteem beschouwen de hele situatie als hun eigen revolutie, en daarom doen ze er ook meer voor. De commune is verantwoordelijk en dat zijn zij allen. Faalt er een commissie, dan kunnen de mensen onmiddellijk ingrijpen. Dit is de basis van de communalistische solidariteit.

De commune is ook de basis voor opvoeding. Opvoeding van de jeugd is een proces van 24 uur, waarbij het collectief de basis vormt. Het gaatdus niet om injdividuele ouders en schoolmeesters maar alle kinderen hebben ongescheiden omgang met alle communeleden. Kritiek van volwassenen op kinderen is geen juiste opvoeding omdat het geen gelijkwaardigheid bevordert maar differentiatie.en ruimte voor inspiratie uitsluit.

De bereikte haar hoogtepunt tijdens de strijd om Kobanè in 2014-2015. Hierbij kwam het tot spontaan samengaan van de strijd van de mensen zelf met de kameraden in Turkije. Het leidde ook tot internationale steun. Maar ook zorgde de verbondenheid met internationale steun voor verwikkelingen. In 2019 viel Afrin.

De SDF bereidt zich voor op Turkse invallen in Quamislo en Kobanè, omdat Turkije bij de NATO heeft bewerkstelligd dat het een bufferzone bezuiden de eigen landsgrens in Syrië mag veroveren, wat met name leidt tot bedreiging van het voortbestaan van de Noord Syrische Federatie. De SDF heeft zich aangesloten bij het leger van Assad

Voor gegevens over antiautoritaire bewegingen elders in Syrië vanaf de Arabische lenteL Robin Yassin-Kassab (Author), Leila Al-Shami, Burning Coutry, Syria in Revolution and War , Pluto press, Londen 2016, 2017 (2e druk). Zie voor nadere aantekeningen van Leila Al-shami: https://leilashami.wordpress.com/ over libertaire bewegingen buiten Rojava in Syrië, in het bijzonder over de anarchist Omar Aziz.

Verslag van Jan Bervoets